■ Ελαφονήσι – Παραλία μέχρι Ακρ. Κριός

GR4340002

Η vήσος Ελαφόνησος  βρίσκεται στη νοτιοδυτική άκρη της  Κρήτης και απέχει γύρω στα 150 μέτρα από την απέναντι ακτή, από την οποία χωρίζεται με αβαθή δίαυλο. Είναι επιμήκης  με μέγιστο μήκος 1.500 m και μέγιστο πλάτος  500 m, αν και στο μεγαλύτερο τμήμα της έχει πλάτος 150-300 m. Το μεγαλύτερο υψόμετρο είναι 39 m και βρίσκεται στο δυτικό βραχώδες  μέρος, ενώ το υπόλοιπο είναι χαμηλό και κυρίως αμμώδες.  Βραχώδες υπόβαθρο εμφανί­ζεται μόνο περιφερειακά στις άκτες (με εξαίρεση το ανατολικό τμήμα του νησιού).

Στην εκτεταμένη παραλία του νησιού σχηματίζονται αμμοθίνες, όπου αναπτύσσεται η φυτοκοινωνία Ammophiletum arenariae. Επίσης στη ζώνη αυτή βρίσκεται ένας  αξιόλογος πληθυσμού  του είδους Pancratiummaritimum (κρίνος της  θάλασσας).

Πίσω από την κοινωνία Ammophiletum εγκαθίστανται υψηλοί θαμνώνες peJuniperus oxycedrus ssp. macrocarpa, πάλι πάνω σε άμμο. Άλλα είδη που συμμετέχουν σ' αυτούς  τους θαμνώνες  είναι τα Anthyllis hermanniae, Silene sedoides, Lotus creticus ssp. cytisoides, Ipomoea stolonifera,Orobanche versicolor, Plantago squarrosa. Στις  βραχώδες ακτές που υπάρχουν σε ορισμένα μέρη του νησιού φύονται Atriplex halimus, Crithmum maritimum, Inula crithmoides, Capparis orientalis, Euphorbia dendroides,Ficus carica.

Τέλος, στο κεντρικό μέρος του νησιού αναπτύσσονται φρύγανα όπου επικρατούν τα είδη Coridothymus capitatus, Phagnalon graecum, Ballota pseudodictamnus, Hyparrhenia hirta, Ruta chalepensis.napopoies  φυτοκοινωνίες  έχουν αναπτυχθεί και στην απέναντι ακτή τns κύριας Κρήτης.

Λίγα χιλιόμετρα πριν από την Ελαφόνησο βρίσκεται η μονή της  Xρυσοσκαλίτισσας με χαρακτηριστική φρυγανώδη και μακκία βλά­στηση και επικρατούν τα είδη Erica manipuliflora, Pistacia lentiscus, Ceratonia siliqua, Anthyllishermanniae, Calicotome villosa κ.λπ. Στη συγκεκριμένη περιοχή εντοπίζεται πλούσια βραχοχλωρίδα, πολλά είδη της  όποιας  είναι σπάνια ελληνικά ενδημικά ή είδη με διακεκομ­μένη γεωγραφική εξάπλωση.

Από τα χλωριδικά στοιχεία τns περιοχής αξίζει να αναφερθούν τα: Bellevalia brevipedicellata (ενδημικό της Κρήτης, γνωστό μόνο από την περιοχή αυτή της δυτικής Κρήτης), Verbascum arcturus, Origanum dictamnus.Petromarula pinnata, Campanula saxatilis ssp. saxatilis και Allium rubrovittatum (κρητικά ενδημικά) και τέλος  τα Viola scorpiuroides και Achillea cretica (είδη με γεωγραφική εξά­πλωση υπολειμματικού χαρακτήρα). Κοντά στη Χρυσοσκαλίτισσα απαντά βλάστηση χαρακτηριστική των γυψούχων στεπών όπου κυριαρχεί το πολυετές είδος Lygeum spartum. Προς  το εσωτερικό βρίσκονται δενδρώδεις διαπλάσεις Juniperus oxycedrus και J.phoenicea μαζί με αείφυλλους  σκληρόφυλλους θάμνους  από Pistacia lentiscus, Ceratonia siliqua και Oleaeuropaea. To υγρόφιλο είδος  Tamarix parviflora μαζί με το εξωτικής  εμφάνισης  Nerium oleander σχηματίζουν μερικές  συστάδες  στις όχθες των χειμάρρων που υπάρχουν στην περιοχή.

Τέλος, το θαλάσσιο τμήμα της περιοχής που καλύπτει περίπου το 53% της  συνολικής της έκτασης περιλαμβάνει αμμοσύρσεις, αβαθείς  όρμους, ύφαλους  και εκτεταμένα υποθαλάσσια λιβάδια με Posidonia oceanica.